Maden ve Enerji Şirketlerini Değil, Doğayı Savun!
#TorbaYasayıGeriÇek
5 Ekim’de Meclise getirilen Torba Kanun teklifi geçerse, maden ve enerji şirketlerine yeni imtiyazlar tanınacak, doğayı tahrip etme pahasına faaliyetlerine devam edebilmeleri sağlanacak.
Bu nedenle #TorbaYasayıGeriÇek demek için 107 kurum ve topluluk, 7 siyasi parti imzasıyla bu kampanyayı başlattık.
Sen de, maden ve enerji şirketlerini değil, doğayı savunmak için kampanyayı imzala, paylaş.
Elektrik Enerjisi Kanunu ve Bazı Diğer Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile ilgili alt komisyon ve komisyon görüşmeleri tamamlandı.
Tüm itirazlarımıza rağmen “Torba Yasa Teklifi” hala geri çekilmedi. Maddeler tek tek görüşüldü ve bazı düzenlemeler yapıldı.
Ekoloji Birliği olarak teklif ile ilgili eleştirilerimizi Komisyon’a yazılı olarak iletmiştik. Madencilik Kanunu’nda değişiklik öngören Madde-3 ve Madde-5’e olan eleştirilerimiz komisyon üyesi muhalefet parti vekillerince ısrarla dile getirilmiş ve komisyon bu eleştirileri dikkate almak zorunda kalmış ve söz konusu maddeler revize edilerek büyük bir yanlıştan dönülmüştür.
Ancak kaşıkla verip kepçeyle almak misali, teklife yeni bir madde eklenerek (Madde 6), “Ruhsat Sahası Dışında Geçici Tesis Kurulması” başlığı altında, özetle, “Ruhsat alanının çeşitli nedenlerle uygun olmaması, özel mülkiyet izinlerinin alınamaması durumlarında Ruhsat sahası dışında geçici tesis kurulmasına izin verilebilecek. Bu madde oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabilecek ve ruhsatsız alanlar madenciliğe açık hale getirilecektir. Şirketler, işletme projelerini zamanında bilimsel ve rasyonel olarak hazırlamak ve buna uygun ÇED izinlerini almak zorundadır. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve ruhsat alanlarını rasyonel kullanmayan şirketlerin eksik ve kusurlarının sonuçlarına müsamaha gösterilemez.
Bu teklifte, maden ve enerji şirketlerini denetleyen mekanizmalar “bürokratik engel” olarak tanımlanıyor. Kamu yararına hizmet etmeyen, sermayeyi önceleyen, kamulaştırma işlemlerinin hızlı ve denetimden uzak gerçekleştirilmesini sağlayacak düzenlemeler yapılmak isteniyor.
Son haliyle teklif ile yapılmak istenen değişiklikler nelere yol açacak?
• Ruhsatsız alanlar madencilik faaliyetlerine açılıyor. Ülkenin yüzölçümünün büyük bir bölümü zaten madencilik alanları olarak ruhsatlandırılmışken bu alan denetimsiz bir şekilde daha da büyütülüyor ve ne olduğu tanımlanmamış geçici tesisler yapılabiliyor.
• Havaya çok miktarda kimyasal ve zehirli gaz salan, araba lastiği, orman ürünleri ve çöp yakarak elde edilen enerji “yenilenebilir” sayılıyor ve teşvik ediliyor. Bu teşvik ile biyokütle santrallerinin önü daha da açılıyor.
•Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destek Mekanizması (YEKDEM) kapsamı genişletilerek Karadeniz derelerinde ekolojik yıkımlara ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin sayısının artmasın neden olunuyor.
• Cumhurbaşkanı izni ile T.C. Kanunlarından muaf enerji şirketleri kuruluyor.
• Enerji yatırımları için gereken taşınmazlar kolayca, kamu yararı kararı olmaksızın istimlak ediliyor ve halkın, köylünün toprakları sermayeye peşkeş çekiliyor.
Dağıtım şirketlerine çeşitli kolaylıklar sağlanarak daha fazla kar elde etmeleri sağlanıyor.
• Jeotermal alanların ihalesi daha da kolaylaştırılarak JES’lerin sayısının daha da artmasına neden olunuyor.
• Ülkemizin her yerinde köylüleri ve halkı canından bezdiren, ekolojik yıkımlara yol açan, havayı, su kaynaklarını ve tarım alanlarını kirleten ve HES’ler, JES’ler ve RES’lere YEKDEM destekleri devam ettiriliyor. Bu santrallerin sayısı kontrolsüz bir şekilde verilen teşviklerle daha da arttırılıyor.
Bu kanun teklifinde halk yok, enerji demokrasisi yok, enerji tasarrufu yok, enerji verimliliği yok, ekolojik duyarlılık yok. Teklifte, enerji ve maden şirketlerine daha fazla destek, daha fazla kıyak, kamu denetiminin ortadan kaldırılması, tüm yetkilerin tek adamda, Cumhurbaşkanı’nda toplanması, karın şirketlere, zararın halka yıkılması ve ekolojik yıkım var.
Halihazırda uygulamada olan kanunların bile koruyamadığı doğayı daha da fazla tahrip edecek, sermayenin sahip olduğu ayrıcalıklara yenilerini ekleyerek halkın omuzlarına yeni yükler bindirecek bu kanun teklifi geri çekilmelidir.
NOT:
Söz konusu kanun teklifi, 3065 Sayılı KDV Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun, 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu olmak üzere 7 adet kanunda değişiklik öngörüyor.
İmza veren kurum ve platformlar:
350.org
Alakır Nehri Kardeşliği
Aliağa Çevre Platformu
AMED Ekoloji Derneği
Antalya Ekoloji Meclisi
Artur Çevre Platformu
Artvin Çevre Platformu
Avcılar Kültür Sanat Derneği
Ayvalık Tabiat Platformu
Bakırtepe Çevre Platformu
Balıkesir Çevre Platformu
Bartın Platformu
Bergama Çevre Platformu
Beydağları Kardeşliği
Biga Ekoloji ve Yaşam Platformu
Bozcaada Forum
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği
Burhaniye Çevre Platformu
CHP
Çan Çevre Derneği
Çekerek İrmağı Özgür Akacak Platformu
ÇEKÜL Vakfı
Çeşme Çevre Platformu
Çevre ve Arı Koruma Derneği
Çine Yaşam Platformu
DAÇE
Datça Kent Konseyi
Didim Çevre Platformu
Dikili Çevre Platformu
Dikili Kültür ve Çevre Platformu
DİSK
Divriği Kültür Derneği
Divriği Yaşam ve Doğa Platformu
Doğa Derneği
Doğader
Doğanın Çocukları
Doğa Araştırma Derneği
Donkişot Bisiklet Kolektifi
Dört Ayaklı Şehir
DOSAB Termik Santraline Hayır Platformu
Edremit Demokrasi Platformu
Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP)
Ekoharita.org
Ekoloji Birliği
Ekosistemi Koruma Ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD)
Elektirik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi
EMEP
ESP
Foça Forum
Gelecek için Cumalar Türkiye (Fridays for Future Turkey)
Gelecek Partisi
Gömeç Çevre Platformu
Gökova Ekolojik Yaşam Derneği
Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği
Güney Marmara Dayanışması
Güzelbahçe Çevre Derneği (Gülder)
Halkevleri
Hasankeyf Yaşatma Girişimi
Hayvan Hakları İzleme Komitesi
Hayvan Hakları ve Etiği Derneği
Hayvanlara Adalet Derneği
Her Yer Kazdağları
Hewsel Koruma Platformu
Kapıdağ Dayanışma Platformu
Karaburun Kent Konseyi
Karadeniz İsyandadır Platformu
Karaman Ekoloji Derneği
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği
Kazdağları İstanbul Dayanışması
Kazdağları Kardeşliği
KESK
Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği
Koza dağcılık kültür sanat ve spor kulübü
Kuşadası Çevre Platformu
Kuzey Ormanları Savunması
Maltepe Forum
Mardin Ekoloji Derneği
Mersin NKP
Merzifon Çevre Platformu (MERÇEP)
Mezopotamya Ekoloji Hareketi
MUÇEP
Munzur Çevre Derneği
Munzur Koruma Kurulu//DEDEF
Murat Dağı Koruma Platformu
Nazilli Çevre Platformu
Neda Doğal Yaşam ve Tüketim Kooperatifi
Ordu Çevre Derneği
Orhanlar Dayanışması
Politeknik
Saadet Partisi
Salihli Çevre Derneği
SAMÇEP
Sinop Nükleer Karşıtı Platform
Sinop Nükleer Karşıtı Platform Derneği
Söke Çevre Platformu
SYKP
Toplumcu Meclis
Toroslar Kardeşliği
Tüm Köy Sen Genel Merkezi
Tüm Köy Sen Ordu Şubesi
TURÇEP
Türk Tabipler Birliği
Validebağ Savunması
YAŞAMDER
Yaşamve Dayanışma Yolcuları
Yeni Foça Forum
Yeryüzü Derneği
Yeryüzü Kooperatifi
Yeşil Alan Sakinleri Dayanışması
Yeşil Artvin Derneği
Yeşil Düşünce Derneği
Yeşil Direniş Ekoloji ve Yaşam Gazetesi
Yeşil ve Sol Parti
Yunuslara Özgürlük Platformu